Al meer dan twintig jaar werkt Marco in de psychiatrie. Zijn werk brengt hem in contact met mensen met ernstige psychische aandoeningen, vaak in complexe situaties. Ondanks de uitdagingen vindt hij steeds weer bevestiging van waarom hij voor dit vak heeft gekozen. Marco over efficiëntie in de psychiatrie, unieke momenten en de samenwerking met ketenpartners. “Ik heb ervaren dat het afhouden van werk juist méér energie kost dan samen strijden voor de best mogelijke zorg.”
Een onverwacht soepel gesprek
Gevraagd naar zijn hoogtepunt van de afgelopen werkweek heeft Marco zijn antwoord snel paraat: “Soms lopen gesprekken met patiënten stroef, zeker als de problematiek complex is en er veel partijen betrokken zijn. Deze week zaten we met iemand van wie de behandeling heel moeilijk liep. Dat gesprek verliep tegen de verwachtingen in heel soepel.”
“Wat ben ik eigenlijk aan het doen?”
Sinds 2008 werkt Marco als psychiater, daarvoor sinds 2001 als arts. “En toch denk ik soms nóg: wat ben ik eigenlijk aan het doen?” De uitspraken tekenen Marco’s openheid, precies een van de kwaliteiten die hij belangrijk vindt als psychiater: “Betrokkenheid, openheid en authenticiteit: daar draait het voor mij om. Authentiek zijn is heel belangrijk in ons team. Zeggen hoe je je voelt, als je baalt maar ook als je je vrolijk voelt. Dat klinkt heel simpel, maar onze positieve kernwaarden zorgen ervoor dat we lang bij elkaar zijn.”
Samenwerking met ketenpartners
Marco werkt in Delfzijl op twee verschillende afdelingen waaronder FACT Delfzijl, waar hij mensen met ernstige psychische aandoeningen behandelt. Vaak gaat het om psychotische stoornissen, een complexe doelgroep. En dat in een regio met sociaal-economische achterstanden. “We werken heel laagdrempelig. Zodra iemand wordt doorverwezen, starten we meteen met de intake om te kijken hoe we kunnen helpen.”
Wat het werk bijzonder maakt, is de variatie in problematiek. “Dat zorgt voor dynamiek. De samenwerking met huisartsen, politie en gemeenten is goed, en dat werpt zijn vruchten af. Ik ben echt trots op die samenwerking, want dat zie je niet overal.”
De samenwerking is volgens Marco niet altijd soepel geweest, maar veranderde mede door zijn eigen ontwikkeling. “Als je samenwerkt met verschillende organisaties, is het gevaar dat iedereen zich strikt aan zijn eigen taken houdt. Ik heb ervaren dat het afhouden van werk juist méér energie kost dan samen strijden voor de best mogelijke zorg. Er valt altijd iets tussen wal en schip, en dat is het probleem. Ik concentreer me nu op dat probleem en het team ook. Onze manier van werken is prettig voor zowel de hulpverleners als de patiënten.”
Druk en efficiëntie
Marco: “De grootste uitdaging in mijn werk is tijd. Of beter gezegd, het gebrek eraan. De werkdruk stijgt. Soms neem ik waar voor andere teams, iets wat op de lange termijn niet vol te houden is.”
Het blijft daarom zoeken naar een balans tussen efficiëntie en maatwerk. Efficiëntie en psychiatrie: het is een gevaarlijke combinatie die vragen oproept bij de publieke opinie. Marco: “Psychiatrie is mensenwerk, maar dat betekent niet dat er geen structuur en soms efficiëntie nodig is. Juist door zorgvuldig te werken en precies te richten op wat nodig is, wordt de zorg effectiever. Maar de keerzijde is dat er dagen zijn waarop de druk zó hoog is dat er nauwelijks tijd overblijft om even stil te staan en na te denken. Dat gaat te ver.”
Momenten die blijven hangen
Sommige cliënten laten een diepe indruk achter. “Ik had ooit iemand in behandeling gehad die uit een heel ander deel van Nederland kwam. In één jaar had deze persoon 35 suïcidepogingen gedaan en werd naar ons gestuurd. In het begin leek het uitzichtloos, maar uiteindelijk lukte het – met de juiste zorg en een goed netwerk – om medicatie volledig af te bouwen en de behandeling af te sluiten. Dat zijn de momenten die laten zien wat mogelijk is, zelfs als de situatie in eerste instantie hopeloos lijkt.”
Maar niet alles verloopt zoals je hoopt. “Soms komt het slechtste scenario uit. Recent pleegde een patiënt suïcide. Natuurlijk raakt dat me. Zulke gebeurtenissen laten hun sporen na. Ik heb geleerd om er bewust bij stil te staan, in gesprek te gaan met collega’s en niet alles mee naar huis te nemen.”
Verbonden met Lentis
Marco voelt zich stevig verbonden met Lentis. “Ik ben betrokken bij de opleiding van nieuwe artsen, denk mee over beleid en draai mee in de crisisdiensten. Die inbedding maakt het werk niet alleen leuker, maar ook effectiever.”
Maar de meeste voldoening haalt Marco uit het werk met patiënten. Nog even terugkomend op dat gesprek, het hoogtepunt van zijn werkweek: waarom was dat gesprek eigenlijk nagenoeg perfect? Marco: “Alles viel op zijn plek: de samenwerking met de familie en hulpverleners, de manier waarop de patiënt reageerde. Zulke momenten zijn zeldzaam, maar juist daarom waardevol. Ze bevestigen waarom ik dit werk doe.”